راهکارهای عملی برای درمان بی‌ خوابی

خوابیدن یکی از بهترین نعمت‌هایی است که خداوند به انسان عطا کرده است. این را زمانی به خوبی متوجه می‌شوید که به بی‌خوابی مبتلا شوید و یا به سختی خوابتان ببرد. 

بی‌خوابی می‌تواند مشکلات جسمی و روحی زیادی را برایتان ایجاد کند و نظم زندگی و کارهای روزمره‌ شما را به هم بریزد. به همین دلیل است که به خوابیدن و کیفیت آن اهمیت ویژه‌ای داده می‌‌شود و محققان به دنبال یافتن بهترین راه‌های درمان بی‌خوابی هستند.

بی‌خوابی ممکن است به دلایل گوناگونی رخ دهد و به این شکل چرخه طبیعی فعالیت خواب و بیداری مغز هم مختل شده یا دچار مشکل ‌شود. زمانی که با این مشکل مواجه می‌شوید، به این معنی است که آن بخش از مغز شما که به خواب و بیداری مرتبط است به اختلال دچار شده و به همین دلیل باید به دنبال راه درمان مطمئنی برای آن باشید.

در این مطلب از وبلاگ افق سلامت قصد داریم درباره علت ایجاد اختلال در خواب و  درمان بی خوابی صحبت کنیم. اگر شما هم به بی‌خوابی مبتلا هستید و یا دوست دارید برنامه خواب خود را به خوبی تنظیم کنید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید:

بی‌خوابی چیست؟

بی‌خوابی به حالتی گفته می‌شود که فرد برای به خواب رفتن در طول شب دچار مشکل است. نخوابیدن، بیدار شدن‌های مکرر و پشت سر هم، ایجاد مشکل در خوابیدن مجدد پس از بیدار شدن یا بیدار شدن افراطی در صبح خیلی زود، همگی به عنوان بی‌خوابی شناخته می‌شوند.

این بیماری اگرچه ساده به نظر می‌رسد، اما آنقدر شایع و آزاردهنده است که باعث شده که افراد زیادی به دنبال درمان بی خوابی باشند و برای رفع این مشکل تلاش کنند.

انواع بی‌خوابی

شاید برایتان جالب باشد که بدانید بی‌خوابی هم انواعی دارد و به اشکال مختلفی در هر فرد بروز می‌کند. بنابراین بهتر است پیش از پرداختن به راه‌های درمان بی خوابی با انواع بی‌خوابی آشنا شوید.

عموما درمان بی خوابی را متناسب با انواع آن پیشنهاد می‌دهند و برای هر مدل از بی‌خوابی راهکارهای متفاوتی را ارائه می‌کنند. انواع بی‌خوابی را می‌توان به موارد زیر تقسیم کرد:

بی‌خوابی گذرا

بی‌خوابی گذرا اغلب کمتر از یک ماه طول می‌کشد و در پی مشکلات روزمره مانند وجود عوامل آسیب‌زا، مشغولیت‌های ذهنی، مشکلات کاری، تحصیلی، خانوادگی و ... به وجود می‌آید. افرادی که به بی‌خوابی گذرا مبتلا هستند با از بین رفتن مشکل یا عامل استر‌س‌زا دوباره به حالت طبیعی خوابیدن باز می‌گردند. معمولا برای درمان بی خوابی گذرا انواع ورزش‌های ذهنی مانند مدیتیشن و ... را پیشنهاد می‌کنند.

بی‌خوابی کوتاه مدت

بازه زمانی این نوع بی‌خوابی بین یک تا سه ماه است و در اغلب موارد در پی رخ دادن یک حادثه مانند از دست دادن عزیزان، جدایی یا ابتلا به یک بیماری خاص اتفاق می‌افتد و منشا آن عموما استرس و اضطراب است.

بی‌خوابی کوتاه مدت نیز با انجام برخی تمرین‌ها و رفع مشکلات استرس‎زا برطرف می‌شود.

بی‌خوابی مزمن 

بی‌خوابی مزمن شکل شدید بی‌خوابی است که تقریبا بیش از سه ماه طول می‌کشد و فرد برای به خواب رفتن باید سعی و تلاش زیادی کند و در نهایت هم موفق به خوابیدن نمی‌شود.

علت بی‌خوابی 

شاید این پرسش در ذهن شما نقش ببندد که علت بی‌خوابی چیست و چرا برخی از افراد به آن دچار می‌شوند. بی‌خوابی می‌تواند دلایل گوناگونی را در بربگیرد که درمان بی خوابی نیز در هر مورد متفاوت است.

مهم‌ترین علل بی‌خوابی را می‌توان در موارد زیر دید:

اضطراب و استرس

مهم‌ترین علت بی‌خوابی خصوصا در بزرگسالان، استرس و اضطراب است. اغلب افراد بالغ و بزرگسال با مجموعه‌ای از استرس‌ها و اضطراب‌های کاری، روابط بین‌فردی و ... روبه‌رو هستند که بخشی از آرامش آن‌ها را مختل می‌کند. معمولا وجود اضطراب در این افراد حالتی را برای آن‌ها ایجاد کرده است که بی‌خوابی به بخشی از زندگی‌شان تبدیل شده و سکوت شب فرصتی را برای بازگشت افکار پریشان و بی‌خواب شدن فراهم می‌کند.

می‌توان گفت که اضطراب و بی‌خوابی وابستگی زیادی به هم دارند و چرخه ناقصی را در زندگی فرد ایجاد می‌کنند که برای ماه‌ها و در موارد شدیدتر، سال‌ها به طول می‌انجامد.

اختلالات روانی

معمولا مشکلات خواب و روبه‌رو شدن با اختلالات روانی، منجر به بی‌خوابی می‌شود. افسردگی و اختلال دو قطبی دو نوع از مهم‌ترین اختلالات تهدیدکننده سلامت روان هستند که به فرد را به بی‌خوابی دچار می‌کنند.

درمان بی خوابی در این مورد عموما با مصرف دارو در کنار روان درمانی و جلسات مشاوره انجام می‌گیرد.

مشکلات عصبی

مشکلات عصبی که به طور مستقیم بر مغز انسان تاثیر می‌گذارد و آن را با اختلال مواجه می‌کند، یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر بی‌خوابی است.

اختلالات تخریب عصبی مانند آلزایمر یا ابتلا به زوال عقل، باعث بر هم خوردن ساعت زیستی بدن افراد می‌شود. همچنین از دست دادن درک درست ساعت شبانه روز و یا ایجاد گیجی در شب می‌تواند بی‌خوابی را به همراه داشته باشد.

همچنین اختلالات رشدی _ عصبی که جزء مشکلات عصبی مغز به شمار می‌رود، منجر به بروز بی‌خوابی می‌شود. اختلال کم‌توجهی بیش‌فعالی (ADHD) در این دسته جای می‌گیرد. علاوه بر این کودکان طیف اوتیسم نیز با مشکلات خواب دست‌وپنجه نرم می‌کنند و این مشکل گاهی تا سنین بزرگسالی همراه آن‌ها می‌ماند.

خشم

شاید برایتان عجیب باشد اما داشتن احساس خشم رابطه زیادی با مشکل بی‌خوابی دارد. زمانی که شما درباره یک مسئله یا یک شخص دچار خشم و عصبانیت می‌شوید، این احساس می‌تواند شما را با بی‌خوابی مواجه کند و چرخه طبیعی آن را به هم بزند.

اگر بی‌خوابی شما از خشم نشات می‌گیرد، بهتر است برای درمان بی خوابی جهت رفع آن تلاش کنید. منشا خشم خود را پیدا کنید، اگر نمی‌توانید کاری از پیش ببرید آن را بپذیرید و با کمی ورزش، احساسات منفی را از خودتان دور کنید.

چند راه مهم برای درمان بی خوابی

راهکارهای زیادی برای درمان بی خوابی وجود دارد که با به کارگیری آن‌ها می‌توانید تا حد زیادی این مشکل را برطرف کرده یا آن را کنترل کنید. مهم‌ترین راهکارهای درمان بی خوابی را می‌توان در موارد زیر جای داد:

روان درمانی

عموما بی‌خوابی در اثر مشکلات درونی، اضطراب و استرس و مشغولیت‌های ذهنی رخ می‌دهد. زمانی که شما منشا مشکلات خود را پیدا کرده و برای برطرف کردن آن تلاش کنید، به درمان بی خوابی خود نیز کمک کرده‌اید.

روان درمانی از روش‌های بسیار موثر درمان بی خوابی است که از طریق گفت‌وگو، کشف دنیای درونی شما و همچنین تشخیص بیماری‌های روانشناختی، تاثیر زیادی بر اصلاح خواب و بالا بردن کیفیت خوابتان می‌گذارد.

مدیتیشن

یکی از موثرترین راهکارهای درمان بی خوابی مدیتیشن است. مدیتیشن در حقیقت یک نوع ورزش ذهنی برای رسیدن شما به آرامش و دوری از افکار و احساسات منفی است که در بسیاری از موارد به بهبود کیفیت خواب و درمان بی خوابی کمک می‌کند.

تمرین‌های مدیتیشن را می‌توانید هر شب پیش از خوابیدن انجام دهید و با تمرکز روی دم و بازدم و افکار و احساسات خود، به آرامش برسید. با انجام دادن مستمر تمرین‌های مدیتیشن پس از مدتی تاثیر مثبت آن را در خوابیدن خود و کیفیت آن ببینید.

دارو درمانی

در برخی موارد، مشکل بی‌خوابی به اندازه‌ای شدید است که به راحتی قابل درمان نیست و نیاز به دارو درمانی دارد. داروهای خواب‌آور، کاهنده اضطراب و آرام‌بخش می‌توانند به عنوان راهی برای درمان بی خوابی به کار روند.

توجه به این نکته بسیار ضروری است که تشخیص دارو درمانی و تجویز داروهای خواب‌آور و آرام‌بخش فقط باید توسط پزشک یا روانپزشک متخصص انجام گیرد. بنابراین به هیچ عنوان به شکل خودسرانه از داروها برای درمان بی خوابی استفاده نکنید. چراکه شما را با عوارض خطرناک و مشکلات جدی روبه‌رو می‌کند.

نوروتراپی

می‌توان گفت بهترین روش درمان بی خوابی نوروتراپی است! نوروتراپی از جمله جدیدترین تکنیک‌هایی است که به طور مستقیم بر عملکر مغز تمرکز می‌کند و به عنوان روشی برای خودتنظیمی مغز به کار می‌رود.

نوروفیدبک یک روش درمانی جدید و تایید شده است که مغز به کمک آن عملکرد خودش را مجددا تنظیم می‌کند و به خودآگاهی می‌رسد.

اگر بخواهیم نوروفیدبک را به روش ساده توضیح دهیم، باید بگوییم که در این تکنیک، مغز خودش، خودش را آموزش می‌دهد و با این کار به درمان اختلالات، مشکلات و خصوصا بی‌خوابی می‌پردازد.

در این روش با مراجعه به متخصص و درمانگر این حوزه، شرح کاملی از وضعیت خودتان ارائه می‌دهید. درمانگر با توجه به شرح وضعیت و مشکل شما درمان نوروفیدبک را برایتان آغاز می‌کند. این روش درمانی با سنسورها و حسگرهایی که به سر شما متصل می‌شوند و از این طریق امواج مغزتان را روی نمایشگر نشان می‌دهند آغاز می‌شود. در این مرحله یک فیلم یا یک بازی کامپیوتری به شما نشان داده می‌شود.

سپس شما می‌بایست بدون دخالت دست و فقط با کمک مغزتان بازی را هدایت یا روند فیلم را کنترل کنید. مغز شما با هر بار کسب امتیاز در بازی یا از دست دادن آن و یا کم و زیاد شدن صداهای فیلم و ... واکنش نشان می‌دهد. کاری که شما باید انجام دهید این است که سعی کنید در هر بار تماشای فیلم یا انجام بازی، به خوبی با کمک مغزتان آن را هدایت کنید.

در واقع نوروفیدبک به شما کمک می‌کند که به اصلاح کارکردی مغزتان بپردازید و آن را آموزش دهید. مغز از جمله اعضای بدن است که توانایی خودآموزی و خودتنظیمی زیادی دارد و با یادگیری یک مهارت، می‌تواند آن را به صورت پایدار حفظ کند.

نوروتراپی برای مجموعه‌ای از اختلالات مانند اختلال کم توجهی بیش‌فعالی (ADHD)، مشکل در تمرکز، درمان بی خوابی و ... کاربرد دارد و بسیار موثر است. نکته مهم درباره درمان بی خوابی با نوروفیدبک انجام مستمر و تکمیل دوره درمان است. همچنین باید بدانید که این روش به هیچ عنوان عوارض ندارد.

بهترین مرکز درمان بی خوابی کجاست؟

بی‌خوابی می‌تواند نظم زندگی شما را به هم بریزد و آرامش درونی‌تان را مختل کند. به همین دلیل تلاش برای درمان بی خوابی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های افراد در عصر حاضر است.

برای یافتن بهترین مرکز درمان بی خوابی می‌توانید با جست‌وجوی اینترنتی لیستی از این مراکز را ببینید. اما آنچه باید به آن توجه کنید، اعتبار این مراکز است. بنابراین حتما کلینیک‌ها و مراکز درمانی معتبری را انتخاب کنید که نام و نشانی مشخصی دارند و پیشینه و سوابق آن‌ها به طور کامل قابل بررسی است.

کلینیک مشاوره و روانشناسی افق سلامت با دارا بودن بهترین درمانگران انواع خدمات روان درمانی از جمله خدمات نوروتراپی و نوروفیدبک، مشاوره فردی، مشاوره خانواده، مشاوره و روانشناسی کودک، زوج درمانی، گفتار درمانی، گروه درمانی، روانپزشکی و ... آماده ارائه خدمت به شماست.

سخن آخر

خواب کافی، باکیفیت و موثر می‌تواند بر آرامش جسمی و روحی شما تاثیر بگذارد. به همین دلیل است که برای درمان بی خوابی تلاش زیادی می‌شود و روش‌های گوناگونی برای آن به کار می‌رود.

درمانگران ما در کلینیک افق سلامت شما را در مسیر درمان بی خوابی و دیگر اختلالات روان‌شناختی همراهی می‌کنند.  

لینک کوتاه:

zood.link/awt35