ترس، هراس یا اضطراب در موقعیتهای مختلف زندگی، اتفاقاتی طبیعی هستند که ممکن است برای هر کسی رخ دهند. حتی میتوان گفت مقدار معقولی از ترس، اضطراب و هراس در برخی موقعیتها برای سلامت و در امان ماندن افراد ضروری است.
اما در موقعیتهایی از زندگی این ترس و هراس و احساس اضطراب آنقدر شدید و خارج از کنترل میشود که زندگی روزمره شما را تحت تاثیر قرار میدهد. اضطراب احساس ناخوشایندی است که میتواند از چند دقیقه تا چند روز و حتی ماهها شما را به خودش درگیر کند!
به نظر شما بهترین راه برای کنترل و مقابله با اضطراب چیست؟
در این مطلب از وبلاگ افق سلامت قصد داریم شما را با راهکارهای درمان قطعی اضطراب و کنترل حالات ناخوشایند آن آشنا کنیم. اگر دوست دارید در زمینه مدیریت اضطراب خود بهتر عمل کنید و از پیامدهای زیانآور آن دور باشید، ما را در ادامه این مطلب همراهی کنید.
اضطراب چیست؟
به احساس ناخوشایند هراس، ترس و تنشی که در موقعیتهای پرفشار زندگی به شما دست میدهد، اضطراب میگویند. در تعاریفی که از اضطراب ارائه دادهاند، این احساس عموما منبع مشخصی ندارد و با حالاتی مانند عدم اطمینان، درماندگی یا برانگیختگیهای فیزیکی و علائم بالینی بروز میکند.
گاهی شدت و مدت زمان بروز اضطراب آنقدر زیاد میشود که در نهایت به عنوان یک اختلال شناخته میشود و میتواند بخش مهمی از زندگی فرد را تحت کنترل درآورد.
دلایل ایجاد اضطراب
همانطور که اشاره کردیم، اضطراب حالتی است که همراه با نگرانی، تشویش یا دلشوره بروز میکند. بروز این احساس در فرد به دلایل گوناگونی رخ میدهد که از هر فردی به فرد دیگر متفاوت است. درمان قطعی اضطراب نیز بسته به علت آن و روشهای مختلفی که برای آن به کار میرود، متفاوت است.
عوامل جسمانی و زیستشناختی
یکی از مهمترین عوامل بروز اضطراب، عوامل جسمانی و زیستشناختی هستند. این عوامل با کم و زیاد شدن هورمونهای بدن و ایجاد اختلال هورمونی باعث ایجاد احساس اضطراب میشوند. مانند کمکاری یا پرکاری غده تیروئید، بارداری، پایین بودن میزان قند خون و ... . عموما درمان قطعی اضطراب در مواردی که عامل آن مشکلات جسمانی و زیستشناختی است، از طریق آزمایشهای بالینی و مصرف داروها انجام میگیرد.
عوامل محیطی و اجتماعی
عوامل محیطی و اجتماعی مانند موقعیتهای خانوادگی، مسائل مالی، کار بیش از حد یا بیکاری یا حتی مسائلی مانند زلزله، سیل، فوت عزیزان و ... میتوانند به بروز اضطراب منجر شوند.
عوامل ژنتیکی
برخی از عوامل مهم ایجاد اضطراب، از ژنتیک سرچشمه میگیرند. در واقع برخی از ژنها میتواند اضطراب را از والدین به کودک انتقال دهد. البته باید بدانید که یک ژن بخصوص در ایجاد این حالت نقش ندارد و مجموعهای ژنها در ترکیب با هم میتوانند این حالت را به وجود آورند.
عوامل مرضی
سالها پیش فروید دریافت که یکی از علل ایجاد اضطراب، علتهای مرتبط با تنشهای غریزی است. بر اساس این نگرش، اضطراب یک علامت خطر در برابر احتمال وقوع نزدیک یک تجربه آسیبزننده است.
درمان قطعی اضطراب برای هر یک از عوامل اضطرابی متفاوت است و روشهای درمان آن نیز به شکل گوناگونی به کار گرفته میشود.
انواع اختلالات اضطرابی
اختلال اضطراب را میتوان در چند نوع گوناگون دستهبندی کرد که درمان قطعی اضطراب برای هر یک از انواع آن متفاوت است و به تشخیص روان درمانگر تعیین میشود.
اختلال اضطراب فراگیر
از جمله شایعترین انواع اضطراب باید به اختلال اضطراب فراگیر اشاره کرد. این نوع اضطراب زمانی بروز میکند که شما به طور پیوسته به نگرانی و فشار جسمی و روانی مبتلا هستید.
افرادی که به این اختلال دچارند، حالت تحریکپذیری زیادی دارند و به سرعت عصبی میشوند. این نوع اضطراب معمولا هیچ منبع مشخصی ندارد و یا عواملی که باعث ایجاد اضطراب میشود، در حدی نیستند که نگرانی بیش از حدی را برای فرد ایجاد کنند.
مسئله مهم درباره اختلال اضطراب فراگیر، مداومت و استمرار حالات اضطرابی و ترس است. به این معنی که شما همیشه در تنش و اضطراب به سر میبرید. فقط موضوع آن متفاوت است.
از علائم شایع این نوع اضطراب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیقراری، دلواپسی و نگرانی دائمی
- احساس خستگی شدید، بیحالی و پایین بودن سطح انرژی
- دشواری در تمرکز برای انجام فعالیتها و وظایف
- وسواس فکری در برابر افکار منفی و استرسزا (تفکر فاجعهسازی)
دارو درمانی و درمانهای شناختی، جزو درمان قطعی اضطراب مطرح میشوند. داروهای زیادی برای درمان قطعی اضطراب فراگیر وجود دارند که به تشخیص و تجویز روانپزشک قابل مصرف هستند. همچنین جلسات روان درمانی و مشاوره و به کارگیری روشهای شناختی میتواند در درمان قطعی اضطراب بسیار موثر عمل کند.
فوبیای اجتماعی
نوع دیگری از اضطراب وجود دارد که با نام فوبیای اجتماعی شناخته میشود. این نوع اضطراب در بسیاری از مردم جهان دیده میشود و موقعیتی را برای فرد به وجود میآورد که از قرار گرفتن در جمع یا میان افراد غریبه به شدت معذب و خجالتزده میشود.
وجود مقدار اندکی از ترس و اضطراب یا خجالت در همه افراد طبیعی است.اما زمانی که این ترس و خجالتزدگی به نوعی زندگی شما را مختل کرده و روابط اجتماعیتان را تحت تاثیر قرار میدهد، نگرانکننده میشود.
افراد مبتلا به هراس اجتماعی، عموما از تصور موقعیتهای اجتماعی یا قرار گرفتن در جمع وحشت میکنند و همین عامل باعث میشود تا توانایی برقراری ارتباط سالم را با دیگران نداشته باشد.
درمان قطعی اضطراب در اختلال هراس اجتماعی با توجه به شرایط فرد، سطح اختلال و شدت آن تعیین میشود و نقش روان درمانگر در بهبودی آن بسیار پررنگ است.
شایعترین نشانههای اضطراب هراس اجتماعی، عوامل زیر هستند:
- ناامیدی و ترس شدید از قرار گرفتن در موقعیتهای اجتماعی جدید یا مکانهای ناآشنا
- داشتن وسواس فکری نسبت به زیر ذرهبین بودن توسط دیگران و قضاوت شدن از سوی آنها
- احساس ترس زیاد، فقط با فکر کردن به موقعیتهای اجتماعی جدید
- ترس شدید از صحبت کردن در جمع یا سخنرانی در مکانهای عمومی (ترسی که بیش از یک اضطراب نرمال و عمومی است)
اختلال هراس
اختلال هراس تفاوت زیادی با اختلال فراگیر دارد و به موقعیتی گفته میشود که فرد به طور دائمی یک خطر قریبالوقوع را احساس میکند. حملات هراس عموما با علائم شدید جسمی و روانی همراه هستند. مانند:
- تپش شدید قلب
- تعریق زیاد
- احساس لرزش در دستها یا بدن
- سرگیجه
- درد قفه سینه یا معده درد
- مشکلات خواب
از دیگر اختلالات اضطرابی که بسیار شایع هستند، میتوان به آگورافوبیا (ترس از قرار گرفتن در مکانهای شلوغ یا ناآشنا به طور واضح)، فوبیاهای خاص (ترس از پرواز با هواپیما، ترس از حیوانات خاص مانند گربه، ترس از خون و ...)، اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) و اختلال وسواسی جبری (OCD) اشاره کرد.
درمان قطعی برای اضطراب چیست؟
اضطراب در حالتهای شدید و کنترل نشده آن میتواند زندگی افراد را تحت تاثیر قرار دهد و روند زندگی او را مختل کند. اما راههایی برای درمان قطعی اضطراب وجود دارد که به شما کمک میکند این حالت را به خوبی کنترل کنید.
این روشها را میبایست با کمک یک درمانگر متخصص و کارآزموده به کار بگیرید و آنچه را که در این مسیر برای بهبودی نیاز دارید، طبق اصول درمانی و تخصصی دریافت کنید.
مهمترین درمان قطعی اضطراب را میتوان در روشهای زیر خلاصه کرد:
درمان رفتاری_شناختی
درمان رفتاری_شناختی یا روش درمان CBT یکی از روشهای درمان قطعی اضطراب است. مبنای این روش این است که بیان میکند شیوهای که ما براساس آن فکر میکنیم و رفتارمان را شکل میدهیم، بر شیوهای که احساس میکنیم تاثیر دارد.
به زبان ساده در روش CBT به شما آموخته میشود که واقعبینانه فکر کنید و بر حل مسئله متمرکز شوید. به این صورت میتوانید پس از مدتی، به طور فعال با موقعیتهای اضطرابآور روبهرو شوید و به جای ایجاد ترس فزاینده، برای حل آن و پیدا کردن راهکاری جهت برطرف کردن آن تلاش کنید.
به خاطر داشته باشید که درمان قطعی اضطراب با مداومت، استمرار و پیگیری درمان ممکن است و با یک یا دو جلسه تراپی به صورت محدود، نتیجه مطلوب مورد نظر را ندارد.
رفتاری درمانی
رفتار درمانی از دیگر روشهایی است که برای درمان قطعی اضطراب و کاهش علائم و مشکلات آن به کار گرفته میشود. در این روش برخلاف درمان شناختی_رفتاری، تغییر نگرشها و عقاید پیگیری نمیشود. بلکه تلاش میکند با معکوس کردن الگوهای اجتناب و نگرانی در فرد، باعث کمتر شدن اضطراب شود.
در رفتار درمانی روی فعالیتهای پاداشدهنده، لذتبخش، رضایتبخش و خوشایند تمرکز میکند و با اینکار سعی بر درمان قطعی اضطراب و از بین بردن حالتهای ناخوشایند آن دارد.
دیالکتیکی رفتار درمانی (DBT)
از دیگر روشهایی که برای درمان قطعی اضطراب به کار میرود، روش دیالکتیکی رفتار درمانی است. این روش درمانی مبتنی بر مهارت است و به بیمار کمک میکند که احساسات خودش را به خوبی کنترل و مدیریت کند.
بیماران در این روش میآموزند که چطور استرس خود را مدیریت کنند، ذهن آگاهی را به دست آورند و به اثربخشی بین فردی دست یابند. این سبک درمانی عموما طولانیتر از دیگر روشهاست.
پذیرش و تعهد درمانی (ACT)
این روش بخشی از درمان رفتاری و شناختی است. هدف در پذیرش و تعهد درمانی این است که فرد در عملکرد روزانه خودش بهتر عمل کند. پذیرش و تعهد درمانی به فرد کمک میکند که حتی با وجود افکار منفی و اضطراب، عملکرد مثبتی را به دست آورند.
دارو درمانی
در شرایطی که اضطراب به شدت افزایش یابد و یا روان درمانگر تشخیص دهد که در کنار جلسات تراپی و روان درمانی، نیاز به دارو درمانی وجود دارد، از این روش بهره گرفته میشود.
برای درمان قطعی اضطراب به کمک دارو، میبایست به روانپزشک متخصص مراجعه کنید. به یاد داشته باشید که روانشناس و روان درمانگر اجازه تجویز دارو را ندارد و این شکل از درمان فقط به تشخیص و تجویز روانپزشک انجام میگیرد.
بهترین مرکز برای درمان قطعی اضطراب کجاست؟
برای یافتن بهترین مرکز به منظور درمان قطعی اضطراب بهتر است در ابتدا تحقیق بررسی کاملی را در این زمینه انجام دهید. از انجایی که درمانهای روانشناختی اهمیت ویژهای در سلامت روحی و روانی افراد دارند و یک اشتباه کوچک در انجام آن میتواند مشکلات بزرگی را به وجود آورد، یافتن یک مرکز یا کلینیک معتبر در این زمینه از اهمیت بالایی برخوردار است.
برای این کار از جستوجوی اینترنتی و آنلاین کمک بگیرید و توجه داشته باشید مراکزی را انتخاب کنید که نام و نشانی روشن و دقیقی دارند و امکان بررسی پیشینه کلینیک و درمانگران آن فراهم است.
کلینیک روانشناسی و مشاوره افق سلامت با دارا بودن بهترین درمانگران در حوزه درمان قطعی اضطراب و وسواس، درمانهای فردی، خانواده، روانشناسی کودک و نوجوان، زوج درمانی، گفتار درمانی، گروه درمانی، روانپزشکی و ... میتواند شما را برای دستیابی به سلامت روان یاری کند.
با ورود به سایت رسمی افق سلامت به آدرس https://ofoghsalamat.com/ میتوانید رزومه کاری و تحصیلی درمانگران را بررسی کرده و متناسب با نیاز خود، یکی از خدمات مورد نظرتان را انتخاب کنید.
سخن آخر
اضطراب زیاد و کنترلنشده میتواند نظم زندگی، نوع روابط و همه فعالیتهای فردی و اجتماعی شما را تحت کنترل خودش درآورد و توانایی مدیریت زندگی را از شما بگیرد.
به همین دلیل یافتن راهکارهایی برای درمان قطعی اضطراب بسیار مهم و ضروری است. با کمک گرفتن از یک درمانگر کارآزموده و متخصص میتوانید مهارتهای کاهش و کنترل اضطراب را بیاموزید و آن را در مراحل گوناگون زندگی خود به کار ببرید.
درمانگران ما در کلینیک افق سلامت از صفر تا صد مسیر سلامتی روان همراه با شما خواهند بود.
لینک کوتاه: