اختلال شخصیت اسکیزوئید؛ علائم و نشانه‌های آن
بیماری‌های روانشناختی انواع گوناگونی دارند که هر یک از آن‌ها خودشان را به شکلی نشان می‌دهند. زمانی که از واژه شخصیت استفاده می‌کنیم، یعنی رفتارهای ریشه‌دار و روش‌هایی که فرد برای برقراری ارتباط با دیگران و جهان اطراف خودش به کار می‌گیرد.
زمانی فرد در عملکرد مغزی خود دچار مشکل شده و چیزی به نام اختلال در رفتار و عملکرد او شکل می‌گیرد، در واقع یک الگوی پایدار و تجربه درونی و رفتاری در او ایجاد می‌شود که با انتظارات فرهنگ متفاوت است.
یکی از مهم‌ترین اختلالات شخصیتی که در میان بسیاری از افراد دید‌ه می‌شود، اختلال شخصیت اسکیزوئید است که یک نوع الگوی بی‌تفاوتی را نسبت به روابط اجتماعی ایجاد می‌کند.
در این مطلب از وبلاگ افق سلامت می‌خواهیم اختلال شخصیتی اسکیزوئید و علائم و نشانه‌های آن را بررسی کنیم. اگر دوست دارید این اختلال را بشناسید و درباره روش‌های درمان آن بیشتر بدانید، ما را در ادامه این مطلب همراهی کنید:
اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟
شاید تابه‌حال نام اختلال شخصیت اسکیزوئید را زیاد شنیده باشید. بسیاری از افراد فقط نشانه‌ها و تعریف محدودی را درباره این اختلال می‌شناسند. در حالیکه بهتر است برای فهم دقیق این اختلال، با تعریف علمی آن آشنا شوید.
اختلال شخصیت اسکیزوئید که با نام SPD شناخته می‌شود، نوعی اختلال پایدار و مزمن است که با انزوای اجتماعی، دوری از اجتماعات و بی‌تفاوتی نسبت به افراد و محیط زندگی خودش را نشان می‌دهد.
بهترین تعریف درباره این اختلال این است که:« اختلال اسکیزوئید الگویی فراگیر از نقایص اجتماعی و بین فردی است که عموما با گوشه‌گیری و دوری از اجتماعات، کاهش توانایی برای برقراری روابط صمیمانه با دیگران، تحریف‌های عاطفی و شناختی بروز می‌کند.»
بنابراین می‌توان گفت که این افراد به طور معمول گوشه‌گیر هستند و علاقه‌ای به برقراری ارتباط صمیمی با دیگران ندارند.
کسی که به اختلال شخصیت اسکیزوئید مبتلا است، ترجیح می‌دهد هر کاری را به صورت انفرادی انجام دهد و در انجام این فعالیت‌ها بسیار خوب عمل می‌کند. فرد دارای اختلال شخصیت اسکیزوئید ممکن است به افسردگی نیز مبتلا شده و علائم این بیماری هم در او نمایان شود. به همین دلیل عموما این دو اختلال را با یکدیگر اشتباه می‌گیرند.
علائم و نشانه‌های اسکیزوئید
اگر درباره مهم‌ترین علائم و نشانه‌های اختلال اسکیزوئید بپرسید، می‌توانیم آن‌ها را در موارد زیر جای دهیم:
_ افراد دارای اختلال شخصیت اسکیزوئید بسیار گوشه‌گیر و منزوی هستند و از اجتماعات دوری می‌کنند.
_ تمایلی به برقراری روابط صمیمانه ندارند و با افراد بسیار کمی در ارتباط هستند.
_ اغلب به عنوان افرادی بی‌اعتنا، بی‌احساس و بی‌تفاوت شناخته می‌شوند.
_ علاقه بسیار کمی را نسبت به تجربیات جنسی با دیگران نشان می‌دهند و در موارد زیادی اصلا هیچ علاقه‌ای از خود بروز نمی‌دهند.
_ واکنش هیجانی نسبت به اتفاقات، تحسین و یا انتقاد ندارند.
_ از انجام فعالیت‌های انفرادی لذت می‌برند و تمایلی به شرکت در کار‌های گروهی و جمعی ندارند.
_ به شدت درونگرا هستند و اغلب در دنیای خیالی درون خود غرق می‌شوند.
دلیل ابتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟
بسیاری از افراد به دنبال یافتن دلایل و ریشه ابتلا به این بیماری هستند. درباره علل ایجاد بیماری اسکیزوئید، هنوز نتایج قطعی به دست نیامده و می‌توان گفت که همچنان دلایل ابتلای افراد به این بیماری روانشناختی تا حدودی ناشناخته است.
با این حال روانپزشکان و درمانگران حوزه روانشناسی معتقدند که دو عامل ژنتیک و محیط زندگی در بروز این بیماری نقش اساسی دارند. برخی از متخصصان بر این باورند کسانی که دوران کودکی بدون محبت، بدون احساسات و غمگینی را طی می‌کنند، احتمال ابتلا به اسکیزوئید در آن‌ها بالاست.
می‌توان گفت مجموعه‌ای از عوامل مانند وراثت و ژنتیک، سبک‌های فرزند پروری، محیط رشد و زندگی و تعاملات اجتماعی می‌توانند در بروز SPD تاثیر زیادی داشته باشند.
تشخیص بیماری اختلال شخصیت اسکیزوئید
اگر نگران وجود اختلال شخصیت اسکیزوئید در خود یا افراد مهم زندگی‌تان هستید، بهتر است در قدم اول به روان درمانگر یا روان‌پزشک متخصص مراجعه کنید. پزشک متخصص در زمینه اختلالات روانشناختی به خوبی می‌تواند شما را برای تشخیص بیماری یاری کند.
بنابراین از مشورت با افرادی که هیچ تخصصی درباره بیماری‌های مرتبط با روان ندارند، به طور جدی پرهیز کنید.
اما به طور کلی برای آن که زمینه‌های اختلال شخصیت اسکیزوئید را در خودتان تشخیص دهید، می‌بایست حداقل چهار مورد از موارد زیر را در خود ببینید:
_ انتخاب همیشگی فعالیت‌های انفرادی
_ بی‌علاقگی نسبت به روابط صمیمانه یا عدم کسب لذت از آن
_ بی‌علاقگی یا علاقه بسیار اندک به برقراری رابطه جنسی
_ بی‌تفاوتی نسبت به تحسین و تشویق یا انتقاد
_ عدم بیان و بروز هیجانات و وابسته نبودن به دیگران
_ تجربه لذت بسیار اندک از فعالیت‌ها
اختلال اسکیزوئید چطور درمان می‌شود؟
مراجعه به درمانگر و پیگیری درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید به عنوان یکی از چالش‌برانگیزترین انواع درمان‌های اختلال شخصیت معرفی می‌شود. چراکه روند ارتباط‌گیری شخصیت اسکیزوئید با روان درمانگر به سختی اتفاق می‌افتد و نسبت به درمان مقاومت بسیار زیادی نشان می‌دهد.
فراموش نکنید که در مسیر درمان این اختلال صبور باشید و اگر فرد دیگری را در این راه همراهی می‌کنید، به تشویق او برای ادامه درمان بپردازید. مجبور کردن فرد برای مراجعه به درمانگر یکی از اشتباه‌ترین کارهایی است که می‌توانید آن را انجام دهید. چراکه اگر بیمار، اختلال خود را باور نداشته و تمایلی برای درمان نداشته باشد، هیچ بهبودی برای او اتفاق نمی‌افتد.
برای درمان این اختلال معمولا از روان درمانی و دارو درمانی در کنار هم استفاده می‌شود. بنابراین راه‌های درمان این بیماری را می‌توان به شکل زیر دسته‌بندی کرد:
روان درمانی
یکی از روش‌های درمانی این اختلال که می‌تواند در بهبود علائم و نشانه‌های آن موثر باشد، روان درمانی است. البته ممکن است روند این درمان به دلیل اجتناب فرد بیمار و عدم ارتباط‌گیری با درمانگر بسیار کند صورت بگیرد.
اما پس از ایجاد اعتماد میان بیمار و درمانگر و شروع درمان، بیمار به تدریج به خودآگاهی درباره علائم و نشانه‌های شناختی و رفتاری خودش می‌رسد. بهتر است روان درمانی برای بیماران اسکیزوئید به صورت فردی انجام بگیرد. اما در بلند مدت و پس از اعتمادسازی، می‌توان از گروه درمانی هم به شکل موثری بهره برد و تاثیر مثبت آن را دید.
دارو درمانی
بسیاری از روانپزشکان و درمانگران، دارو درمانی را برای اختلال شخصیت اسکیزوئید توصیه نمی‌کنند. اما مواردی هم وجود دارد که در کنار روان درمانی از برخی داروها نیز استفاده می‌شود. استفاده از دارو عموما برای کاهش علائمی مانند اضطراب و ... انجام می‌گیرد که به صورت موقت می‌تواند اضطراب فرد بیمار را بهبود بخشد یا کم کند.
توجه کنید که تجویز دارو فقط به تشخیص روان‌پزشک انجام می‌گیرد و مصرف خودسرانه داروها می‌تواند علائم بیماری را تشدید کند و اثرات منفی به جای بگذارد.
تفاوت اسکیزوئید با دیگر اختلالات شخصیت
اسکیزوئید و اسکیزوفرنی
درصد زیادی از افراد، اختلال شخصیت اسکیزوئید را با بیماری اسکیزوفرنی اشتباه می‌گیرند و آن‌ها را به جای یکدیگر به کار می‌برند. در حالی که اسکیزوئید و اسکیزوفرنی به طور کامل از یکدیگر مجزا هستند. فرد مبتلا به اسکیزوفرنی معمولا توهمات شدید دارد و ارتباط خودش را با واقعیت از دست می‌دهد.
در حالیکه در اختلال شخصیت اسکیزوئید اگرچه دوره‌های کوتاهی از توهم وجود دارد، اما شدت و زمان آن به اندازه اسکیزوفرنی نیست. در حقیقت بیمار مبتلا به اسکیزوئید به تفاوت میان واقعیت و توهمات خود آگاه است. در حالیکه بیماران اسکیزوفرنی در توهمات و خیال‌پردازی‌های درونی‌شان غرق می‌شوند.
اسکیزوئید و اختلال شخصیت اجتنابی
افرادی که به اختلال شخصیت اجتنابی دچارند، تمایل به برقراری ارتباط با افراد دیگر دارند، اما به دلیل ترس از پذیرفته نشدن و یا طرد شدن از سوی دیگران، از این کار اجتناب می‌کنند. اما بیمار اسکیزوئید، به طور کلی هیچ تمایلی برای برقراری ارتباط با اطرافیان خود ندارد.
اسکیزوئید و افسردگی
اختلال اسکیزوئید به دلیل اینکه در علائم خود مشابهت زیادی با افسردگی دارد، در بسیاری از موارد با بیماری افسردگی اشتباه گرفته می‌شود. اما باید در نظر بگیرید که شخصیت افسرده از موضع خودش عقب‌نشینی نمی‌کند، اتفاقات می‌توانند او را عصبانی و خشمگین کرده و یا حس گناه و پشیمانی را به او القا کنند. در صورتی که شخصیت اسکیزوئید مثل یک ربات بی‌روح و سرد عمل می‌کند!
بیماران مبتلا به اسکیزوئید در معرض چه بیماری‌هایی قرار دارند؟
بیشترین بیماری‌هایی که افرادی با اختلال شخصیت اسکیزوئید به آن مبتلا می‌شوند و در معرض آن قرار دارند، بیماری‌های زیر هستند:
1. افسردگی
2. اضطراب
3. اعتیاد به الکل یا مواد مخدر
4. اقدام به خودکشی
5. ابتلا به دیگر اختلالات شخصیت
بهترین کلینیک برای درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید کجاست؟
برای آنکه به دنبال درمان این اختلال و بهبود علائم آن بروید، می‌بایست به یک کلینیک یا مرکز مشاوره روانشناسی معتبر مراجعه کنید. اگر در اینترنت جست‌وجو کنید، می‌بینید که لیستی از مراکز گوناگون و درمانگران پیش چشمتان ظاهر می‌شود.
اما برای انتخاب آن‌ها در ابتدا باید تحقیق و بررسی کاملی را انجام دهید و از تخصص آن‌ها باخبر شوید. بنابراین کلینیک‌هایی را انتخاب کنید که نام و نشانی مشخصی دارند و پیشینه و سوابق کاری آن‌ها به شکل کامل مشخص است.
نظر کاربرانی که پیش از شما به کلینیک و درمانگران آن مراجعه کرده‌اند و در سایت ثبت شده است، می‌تواند اطلاعات بسیار خوبی را درباره نحوه کار و تخصص درمانگران آن در اختیارتان قرار دهد.
کلینیک مشاوره و روانشناسی افق سلامت با دارا بودن بهترین درمانگران آماده ارائه خدمات روانشناختی به شماست. با ورود به سایت رسمی افق سلامت به آدرس ofoghsalamat.com می‌توانید خدمات مورد نیاز خود را در زمینه‌های مشاوره فردی، مشاوره و روانشناسی خانواده، مشاوره و روانشناسی کودک، زوج درمانی، مشاوره پیش از ازدواج، گفتار درمانی، گروه درمانی، روانپزشکی و ... انتخاب کنید.
با انتخاب افق سلامت این امکان را دارید که سوابق کاری و تحصیلی درمانگران را بررسی کرده و متناسب با مشکل خود، درمانگر مناسبتان را انتخاب کنید.
سخن آخر
اختلال شخصیت اسکیزوئید از جمله اختلالات شایعی است که افراد زیادی به آن مبتلا می‌شوند و در بسیاری از موارد، نشانه‌های آن را به عنوان افسردگی تفسیر می‌کنند. در این اختلال فرد به شدت تمایل به انزوا دارد، از برقراری روابط با دیگران و ارتباطات صمیمانه با آن‌ها اجتناب می‌کند و تمایلی به حضور در اجتماعات ندارد.
بهترین راه درمان برای این اختلال مراجعه به روان‌درمانگر و برگزاری جلسات مشاوره و روان درمانی است. فراموش نکنید که مسیر درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید پر از چالش است. بنابراین در این مسیر باید صبور باشید و برای رسیدن به یک نتیجه مطلوب، عجله نکنید.
درمانگران ما در مرکز روانشناسی و مشاوره افق سلامت از ابتدا تا انتهای مسیر درمان را همراه با شما خواهند بود.
لینک کوتاه:
