انواع اختلال های شخصیتی، علائم و روش تشخیص آن
اختلال شخصتی یک اختلاف روانی است که شخص مبتلا به آن دارای الگوهای اشتباه و سرسختانه رفتاری، فکری و عملکردی است. فردی که دارای اختلال شخصیتی است در درک و ارتباط موقعیت ها و افراد دچار مشکل می گردد. در نتیجه، روابط اجتماعی و موقعیت های تحصیلی و شغلی شخص دچار مشکلات و محدودیت هایی می شود. گاهی اوقات ممکن است فرد متوجه نشود که دارای اختلال شخصیتی است، زیرا او فکر میکند این روش فکر کردن او کاملا طبیعی است. در نتیجه فرد دیگران را مقصر رفتار خود می داند و ممکن است آن ها را به چالش بکشد.
اختلال های شخصیتی معمولا در سال های نوجوانی و یا اوایل بزرگسالی آغاز می شود. اختلال شخصيت مرزی، اختلال شخصيت نمایشی، اختلال شخصيت وابسته، اختلال شخصيت خودشیفته و اختلال شخصيت پارانوئید از جمله متداول ترین اختلال های شخصیتی هستند که همراه با افق سلامت به بررسی علائم آن خواهیم پرداخت. هم چنین در ادامه به روش های تست اختلال شخصيت اشاره خواهیم کرد.
اختلال شخصيت مرزی (Borderline Personality Disorder (BPD
اختلال شخصيت مرزی نوعی اختلال روانی است که که در آن الگوهای خلق و خوی فرد راجع به تصوری که از خود و اطرافیان خود دارد دائما تغییر می کند. این علائم موجب انجام اقدامات تحریک آمیز و رفتارهای شدید و تکانه ای در فرد می گردد . اختلال شخصيت مرزی به شدت به روابط فردی شخص آسیب می رساند. درباره نقش اختلال شخصيت مرزی و ازدواج و اختلال شخصیت مرزی و طلاق در ادامه بیشتر صحبت خواهیم کرد. افراد مبتلا به این اختلال ممکن است تا دوره های شدید عصبانیت، افسردگی و اضطراب را تجربه کنند. این دوره ها ممکن است از ساعت ها تا روزها به طول بیانجامد.
علائم اختلال شخصيت مرزی
افراد مبتلا به این اختلال نوسانات خلقی شدیدی را تجربه می کنند. در نتیجه منافع و ارزش های آنان نسبت به خود و اطرافیان شان به سرعت تغییر می کند.
افراد دارای اختلال شخصيت مرزی تمایل دارند تا همه چیز را به صورت افراط و تفریط دسته بندی کنند. همه چیز از نگاه آن ها خوب یا بد است. نظرات آن ها راجع به دیگران به سرعت تغییر می کند. فردی که روزی به عنوان دوست صمیمی خود تلقی می کنند و روز بعد او را دشمن و خائن می دانند.
هم چنین این افراد، الگوهای عاطفی به شدت ناپایداری دارند. دوستان و عزیران ممکن است ناگهان از جانب آنها مورد بی رحمی عاطفی قرار بگیرند و رابطه خود را از دست بدهند. این احساسات متغیر، منجر به بروز بحران هایی در زمینه روابط خانوادگی می شود. در قسمت های اختلال شخصيت مرزی و ازدواج اختلال شخصیت مرزی و طلاق بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.
انجام رفتارهای جنون آمیز و غالبا خطرناک، مانند ولگردی، رابطه های جنسی ناسالم، سو استفاده در مصرف مواد، رانندگی بدون توجه و یا پرخوری زیاد که به صورت دوره ای انجام می شود.
برخی از افراد دارای این اختلال ممکن است به خود صدمه جسمی وارد کنند.
هم چنین افکار مربوط به خودکشی نیز در این افراد به صورت دوره ای به وجود می آید.
احساس مزمن پوچی دارند.
گاهی شدیدا عصبانی می شوند و کنترلی بر روی خود ندارند.
به سختی به افراد جدید اعتماد می کنند که گاها این حس با احساس توطئه از جانب آن ها همراه است.
تمامی افراد مبتلا به این اختلال همه علائم را از خود نشان نمی دهند. ضمن آنکه برخی اتفاقات مانند مسافرت، جدایی های غیر منتظره از دوستان، تجربه اضطراب و استرس ناگهانی و ... ممکن است منجر به تشدید علائم گردد
اختلال شخصيت مرزی و ازدواج
همان طور که پیش تر به آن اشاره کردیم، اختلال شخصیت مرزی به شدت روابط شخصی افراد را تحت تاثیر قرار می دهد. اختلال شخصيت مرزی و ازدواج افراد از جمله مواردی است که پرداختن به آن اهمیت زیادی دارد. ازدواج هایی که در آن یک یا هر دو شخص دارای این اختلال باشند، می تواند ازدواج های پرخاشگرانه، پر از مشاجره و به طور خلاصه ناکارآمد باشد. بدون توجه به مشکل عدم اعتماد و حس شک در این افراد، عدم ثبات افراد و غیرقابل پیش بودن رفتار آنها به خودی خود مشکل ساز است. آمارهای کشور ایالات متحده آمریکا نشان می دهد که حدود 60% از افرادی که دارای این اختلال هستند متاهل هستند. هرچند این آمار نشان می دهد که میزان ازدواج این افراد نسبت به سایرین کمتر است، اما ثابت می کند که اختلال شخصيت مرزی و ازدواج دو امر محال و انجام نشدنی نیستند. اگر افراد با آگاهی وارد این رابطه شده باشند می توانند با کنترل علائم خود رابطه آرامش بخشی را تجربه کنند. در ادامه به روش های درمان اختلال شخصیت مرزی اشاره خواهیم کرد.
اختلال شخصیت مرزی و طلاق
به طور غیر منتظره ای آمار اختلال شخصیت مرزی و طلاق بیشتر از آمارهای متداول طلاق نیست. آمارهای ایالات متحده آمریکا نشان می دهد که میزان طلاق در افراد مبتلا به این اختلال حدود 35% است. هم چنین آمارها نشان می دهد میزان ازدواج مجدد این افراد نیز آمار پایینی نیست. البته بررسی اختلال شخصیت مرزی و طلاق تنها به آمار ها خلاصه نمی شود، زیرا کیفیت زندگی این افراد نیز امر مهمی است. متاسفانه آمارها نشان می دهد میزان خشونت های خانگی و اختلافات زناشویی در این افراد بالاتر از حد معمول است. نکته قابل توجه دیگر در اختلال شخصیت مرزی و طلاق این است که فرایند طلاق در این روابط کار دشواری است. فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی به سختی طلاق را قبول می کند. او ممکن هنگام مواجه با درخواست طلاق از سوی شریک زندگی خود به او توهین کند و یا اتهام های ناعادلانه ای به او نسبت دهد. برای دریافت هرگونه اطلاعات بیشتر درباره اختلال شخصیت مرزی و طلاق می توانید با مرکز مشاوره افق سلامت تماس بگیرید.
راه درمان اختلال شخصیت مرزی
روش های مختلفی برای درمان اختلال شخصیت مرزی وجود دارد. روان درمانی با استفاده از روش های طرح واره درمان، مشاوره شناختی رفتاری، درمان مبتنی بر ذهنیت (MBT) از جمله روش درمان اختلال شخصیت مرزی است. اگرچه هنوز داروی مشخص برای این اختلال به طور مجزا ساخته نشده است ولی با مشورت پزشک متخصص می توان برای کنترل برخی علائم از آن ها استفاده کرد. در درمان اختلال شخصیت مرزی توجه به این نکته مهم است که اطرافیان فرد در طول درمان تحمل و صبوری لازم را داشته باشند و شخص اطمینان داشته باشد که در طول دوره درمان اختلال شخصیت مرزی از حمایت خانواده خود برخوردار است. جهت دریافت مشاوره برای درمان اختلال شخصیت مرزی می توانید با مرکز افق سلامت تماس بگیرید.
تست آنلاین اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصيت نمایشی (Histrionic personality disorder (HPD
اختلال شخصيت نمایشی یکی دیگر از انواع متداول اختلال های شخصیتی است که غالبا با اختلال شخصیت مرزی و اختلال شخصيت خودشیفته اشتباه گرفته می شود. گاهی نیز برخی از این اختلالات به طور همزمان در فرد بروز پیدا می کنند. برخی علائم اختلال شخصيت نمایشی به شرح زیر است:
فرد باید در مرکز توجه همه باشد و در غیر این صورت احساس ناراحتی می کند.
تعاملات وسوسه آمیز و اغواگرانه ای با دیگران دارد.
دائما به دنبال جلب توجه است.
روابط سطحی خود با دیگران با بسیار صمیمی تر از آن چه هست نشان می دهد.
به راحتی تاثیر اتفاقات و نظر انسان های دیگر قرار می گیرند.
اختلاف اختلال شخصيت نمایشی با شخصیت مرزی در واقع در شدت و عمق هیجانات است. افراد مبتلا به اختلال شخصيت نمایشی در بیان احساسات و عواطف خود سرعت کمتری دارند. با انجام تست اختلال شخصيت می توان به طور دقیق به بررسی علائم و روش های درمان این اختلال پرداخت.
اختلال شخصيت وابسته (Dependent personality disorder (DPD
اختلال شخصيت وابسته نوعی اختلال شخصیتی اضطرابی است که موجب می شود فرد از تنها ماندن واهمه داشته باشد. افراد مبتلا به اختلال شخصيت وابسته، برای حفظ آسایش، اطمینان خاطر، مشاوره و دریافت پشتیانی مناسب به شدت به دیگران وابسته هستند. در برخی دیگر از این افراد، علائم خود را به صورت عدم احساس امنیت نشان می دهد. در این صورت فرد برای انجام هرکاری نیاز به اطمینان بخشی و تایید دیگران دارد.
بروز رفتارهای موجود در دسته رفتارهای اضطراب آور و عصبی برای تشخیص اختلال شخصيت وابسته در هر فرد الزامی است. برخی از این رفتارها عبارتند از :
رفتار مطیعانه داشتن
اتکا به دوستان و خانواده برای تصمیم گیری
صدمه دیدن عاطفی در صورت عدم پذیرش از جانب دیگران
عصبی بودن در هنگام تنهایی
حساسیت بیش از حد به انتقاد
تمایل به ساده لوح بودن
ترس از رها شدگی
برخی از علائم این بیماری با علائم اختلالات اضطرابی هم پوشانی دارند. انجام تست اختلال شخصيت کمک بزرگی به تشخیص بهتر و درمان موثر این اختلال خواهد داشت.
اختلال شخصيت خودشیفته (Narcissistic personality disorder (NPD
یکی دیگر از انواع اختلال های شخصیت، اختلال شخصيت خودشیفته است. در این اختلال شخص همیشه احساس می کند از اهمیت خاصی برخوردار است و نیاز شدیدی به توجه بی حد و اندازه و دریافت تعریف و تمجید از دیگران دارد. البته پشت این نقاب اعتماد به نفس، عزت نفس شکننده ای وجود دارد که در برابر کمترین انتقادها نیز به راحتی آسیب می بیند.
اختلال شخصيت خودشیفته موجب می شود تا مشکلات فراوانی در روابط اجتماعی و عملکرد روزانه فرد به وجود بیاید. برای مثال افراد خودشیفته در صورتی که بعد از انجام وظیفه خود تعریف و تمجید کافی را از کارفرمای خود دریافت نکنند، سرخورده و ناامید می شوند. آن ها ممکن است روابط خود را رضایت بخش نداند و از بودن درکنار اطرافیان خود لذت نبرند.
برخی از علائم اختلال شخصيت خودشیفته به شرح زیر است:
به طرز اغراق آمیزی احساس می کنند مهم هستند.
احساس می کنند همیشه حق با آنها است و نیاز به تحسین و تایید دارد.
دستاورهای خود را به صورت اغراق آمیزی برای دیگران تعریف می کنند.
انتظار دارند حتی بدون هیچ گونه دستاوردی، به عنوان برترین نفر شناخته شوند.
افراد دارای اختلال شخصيت خودشیفته در عین حال به شدت با انتقاد مشکل دارند و در این صورت بی تاب و عصبانی می شوند ولی از درون خود احساس آسیب پذیری و تحقیر می کنند. هم چنین آن ها در تنظیم احساسات و رفتار خود مشکل دارند و نمی توانند استرس و تغییرات ناگهانی را تحمل کنند.
با انجام تست اختلال شخصيت در کلینیک افق سلامت می توانید تشخیص بهتری از شدت و میزان این اختلال داشته باشید.
تست آنلاین اختلال شخصیت مرزی
اختلال شخصيت پارانوئید (Paranoid personality disorder (PPD
اختلال شخصیت پارانوئید یکی دیگر از انواع اختلالات شخصیتی است که شامل روش ها و تفکرات عجیب و غریب است. افرد مبتلا به اختلال شخصيت پارانوئید نسبت به دیگران بی اعتمادند و به آن ها سوظن دارند. علائم افراد دارای اختلال شخصيت پارانوئید به شرح زیر است:
آن ها همیشه نگران هستند و معتقدند دیگران همیشه در تلاشند تا به آن ها آسیب برسانند یا آنها را تهدید کنند. این عقاید عموما کاملا بی پایه و اساس هستند. عادت سرزنش کردن دیگران و بی اعتماد بودن به اطرافیان معمولا منجر به بروز مشکلاتی بزرگ در روابط عاطفی آن ها می شود.
در تعهد، وفاداری و یا اعتماد به دیگران مشکل دارند و اعتقاد دارند دیگران از آن ها سواستفاده می کنند یا آن ها را فریب می دهند.
به دلیل اینکه می ترسند از اطلاعات زندگی آن ها بر علیه خودشان استفاده خواهد شد، از افشای اطلاعات شخصی خود خودداری می کنند.
به سادگی دیگران را نمی بخشند و کینه بقیه را با خود نگه می دارند.
حساس هستند و به سختی انتقادی را قبول می کنند.
بدون دلیل تصور می کنند که دیگران به او خیانت می کنند.
حسود هستند و در استراحت کردن مشکل دارند.
علت دقیق اختلال شخصيت پارانوئید هنوز مشخص نیست ولی به نظر می رسد ترکیبی از عوامل ژنتیکی و روانی باشد. در واقع اختلال شخصيت پارانوئید در افرادی که خویشاوند نزدیک شان دارای اختلال اسکیزوفرنی هستند، بیشتر دیده می شود.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره تست اختلال شخصيت و انجام آن توسط متخصصین حوزه اختلال شخصیت می توانید با کلینیک افق سلامت تماس بگیرید.
لینک کوتاه:
