سندرم ایمپاستر و نکات مهم مربوط به آن
همه ما از موفقیت و موفق بودن لذت می‌بریم و دوست داریم به عنوان یک فرد کامل در شغل، حرفه، تحصیل و زندگی خود معرفی شویم.
همه این ویژگی‌ها و تلاش برای دستیابی به موفقیت بسیار ارزشمند و ستودنی است. اما برخی افراد برخلاف دستیابی به موفقیت و موقعیتی که در رتبه بالایی قرار دارد، همچنان احساسا خوبی را تجربه نمی‌کنند و از قرار گرفتن در آن موقعیت معذب هستند.
شاید عجیب و یا حتی مسخره به نظر بیاید، اما این یک واقعیت است و زندگی بسیاری از افراد موفق را تحت تاثیر خودش قرار داده است. این اتفاق در روانشناسی با نام سندروم ایمپاستر (Imposter Syndrome) شناخته می‌شود و با عنوان بیماری افراد موفق شهرت دارد.
در این مطلب از وبلاگ افق سلامت می‌خواهیم درباره سندرم ایمپاستر و علائم و نشانه‌های آن صحبت کنیم. اگر دوست دارید درباره این سندروم بیشتر بدانید و راه‌ها مقابله با آن را بشناسید، در ادامه این مطلب ما را همراهی کنید.
سندروم به چه معناست؟
بهتر است پیش از آنکه با سندرم ایمپاستر و نشانه‌های آن آشنا شویم، معنای کلی سندروم را بشناسیم. آگاهی از معنای جزیی مفاهیم و کلمات می‌تواند به فهم دقیق و راحت‌تر آن هم کمک کند.
به مجموعه‌ای از نشانه‌ها که بیماری یا اختلال خاصی را نشان می‌دهند، سندروم گفته می‌شود. به زبان ساده سندروم علامت و نشانه‌ای است که برای توصیف بیماری، اختلال و یا یک وضعیت خاص به کار می‌رود.
در برخی موارد سندروم ناشی از تعدادی بیماری است که در کنار هم یک مشکل خاص را ایجاد می‌کند و در برخی موارد، خودشان یک وضعیت پزشکی و یا روانپزشکی هستند.
به طور کلی باید گفت که علائمی که نشان از وجود مشکلات خاص می‌دهند، با عنوان سندروم شناخته می‌شوند و سندروم بیان‌کننده یک وضعیت، بیماری یا اختلال است.
سندرم ایمپاستر چیست؟
سندروم ایمپاستر که با نام سندروم افراد موفق هم شناخته می‌شود، نوعی اختلال روانشناختی است که عموما افراد موفق به آن مبتلا می‌شوند. در این سندرم افراد موفقیت خود را نمی‌پذیرند و آن را به جای آنکه ناشی از توانایی و استعدادشان ببینند، نتیجه شانس و اتفاق می‌دانند!
سندروم ایمپاستر به طور جدی توانایی و شایستگی‌های شما را نشانه می‌رود و دائما شما را قانع می‌کند که موفقیت شما و موقعیتی که در آن قرار دارید به خاطر شایستگی‌هایتان نیست. بلکه نتیجه شانس، قرار گرفتن در یک مسیر اتفاقی و شانس یا بودن در زمان خاصی است!
در حالیکه بازخوردهای بیرونی و رفتار اطرافیان نسبت به شما و میزان موفقیت‌هایتان این است که شما فرد شایسته‌ای هستید، اما خودتان این بازخوردها را باور ندارید!
علائم سندروم ایمپاستر چیست؟
سندروم ایمپاستر هم مانند بسیاری از انواع مشکلات روانشناختی دیگر، با علائم و نشانه‌هایی همراه است. به گفته محققان، تقریبا هر فردی یک بار این سندروم را در طول زندگی خود تجربه می‌کند.
به طور کلی سندرم imposter با علائم خاصی دیده می‌شود:
عزت نفس پایین
از آنجایی که افراد مبتلا به این سندروم به شکل مداوم نسبت به توانایی و شایستگی‌های خود بی‌اعتماد هستند، عزت نفس پایینی دارند. آن‌ها اغلب خود را فردی بی‌لیاقت می‌بینند که ارزش جایگاهی را که در آن قرار گرفته‌اند، ندارند. عزت نفس پایین این سندروم را به شدت قوام می‌بخشد!
احساس گناه
افرادی که سندروم ایمپاستر دارند، همیشه یک احساس گناه درونی را تجربه می‌کنند. تصور آن‌ها از خودشان این است که فرد متقلب یا کلاه‌برداری هستند! با این تصور همیشه یک تجربه گناه و اشتباه درونی را همراه با خود دارند و از بودن در موقعیت و جایگاه خود راضی نیستند.
کمالگرایی
یکی دیگر از نشانه های سندروم ایمپاستر کمالگرایی است. افرادی که از این سندروم رنج می‌رند، کمالگرایی افراطی و عجب‌وغریبی دارند که باعث تشدید حالات آن‌ها می‌شود. این افراد هر چیزی را در بالاترین رتبه و موقعیت می‌خواهند و اگر این هدف برای آن‌ها حاصل نشود، احساس سرخوردگی زیادی دارند. آن‌ها معتقدند چیزی که کامل نباشد به درد نمی‌خورد!
حساسیت نسبت به انتقاد
کسانی که با این سندروم درگیر هستند حساسیت زیادی را نسبت به انتقاد نشان می‌دهند و تحمل شنیدن نقد از سوی اطرافیان را ندارند. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که این افراد اعتماد و عزت نفس کافی را ندارند و نمی‌توانند در مقابل انتقاد دیگران به درستی عمل کنند.
چه کسانی در معرض ابتلا به سندروم ایمپاستر هستند؟
تقریبا هر کسی در معرض ابتلا به این سندروم قرار دارد و ممکن است در دوره‌هایی از زندگی خود آن را تجربه کند. اما افرادی هستند که به دلیل موقعیت، شرایط، شخصت و دیگر فاکتورهای خود، بیش از دیگران به این سندروم مبتلا شوند.
افرادی با والدین بسیار موفق
کسانی که والدین آن‌ها افراد بسیاری موفقی هستند و سوابق کاری، تحصیلی و ... بسیار درخشانی دارند، بیشتر از دیگران در معرض ابتلا به این سندروم هستند. آن‌ها این فشار بیرونی را روی خود احساس می‌کنند که در هر کاری با موفقیت کامل عمل کنند.
افرادی با سرعت موفقت زیاد
کسانی که موفقیت خود را در زمان کوتاهی به دست می‌آورند عموما این سندروم را تجربه می‌کنند. برای مثال نویسنده‌ای که اولین کتاب او به سرعت فروش رفته طرفدار دارد، یا فردی که در زمینه کاری، تحصیلی و ... به سرعت موفقیت کسب می‌کند به طور دائم از خودش می‌پرسد چطور ممکن است که در این زمان کوتاه به موفقیت رسیده باشد؟!
افرادی که به تنهایی کار می‌کنند
افرادی که به تنهایی کار می‌کنند، عموما به این سندروم مبتلا می‌شوند. زیرا ارزیابی کیفیت کار، عملکردها و بازخوردها از سوی کافرما صورت نمی‌گیرد و همه چیز درونی است.
افراد در اقلیت
کسانی که در اقلیت قرار دارند، مانند فرد معمولی که برای اولین بار در زمینه کاری خود رتبه‌ای را به دست آورده و ... با این سندروم روبه‌رو می‌شود.
درمان سندروم ایمپاستر
اگرچه نمی‌توان ادعا کرد یک درمان قطعی برای این سندروم وجود دارد و می‌توان آن را برای همیشه درمان کرد، اما کارهایی هم وجود دارد که با انجام آن‌ها می‌توانید این سندروم را کنترل کرده و علائم آن را کاهش دهید:
دستاوردهایتان را به طور دائمی به خودتان یادآوری کنید
یادآوری موفقیت‌ها، دستاورها و موقعیت‌هایی که برای شما وجود دارد، می‌تواند تا حد زیادی اضطراب ناشی از این سندروم را کاهش دهد. تکرار دستاوردها و مرور این موضوع که تمام دستاوردها به خاطر تلاش و لیافت خودتان بوده است، می‌تواند با گذر زمان به ملکه ذهن شما تبدیل شود.
با دوستان خود درباره احساستان حرف بزنید
با یک فرد قابل اعتماد که می‌دانید در هر شرایطی حقیقت را به شما می‌گوید صحبت کنید. این کار به خوبی به شما کمک می‌کند که نقاط واقعی قوت خودتان را شناسایی کردن و به حقیقی بودن آن پی ببرید.
تمرین بالا بردن عزت نفس
شما باید به هر طریقی عزت نفس خود را تقویت کنید. زمانی که خودتان را یک فرد ارزشمند بدانید موفقیت‌هایتان را هم باور می‌کنید و آن را ناشی از توانایی خود می‌دانید.
مراجعه به درمانگر
یکی دیگر از مهم‌ترین و موثرترین راهکارهای کنترل و مدیریت و رهایی از سندروم ایمپاستر، مراجعه به درمانگر و مشاور متخصص است. فردی که بدون هیچگونه قضاوتی می‌تواند با شما صحبت کرده و با دانش تخصصی خود در مسیر درست راهنمایی‌تان کند در کاهش علائم این سندروم بسیار موثر است.
بنابراین اگر علائم این سندروم را درون خودتان احساس می‌کنید و روال طبیعی زندگی‌تان دچار مشکل شده است، هر چه زودتر به درمانگر مراجعه کنید.
بهترین مرکز درمان سندروم ایمپاستر
بسیاری از افراد درباره بهترین مرکز درمان سندروم ایمپاستر می‌پرسند. برای یافتن یک کلینیک روان درمانی کمعتبر یا درمانگری که تخصص و مهارت کافی در این زمینه دارد، کار آسانی نیست. اما می‌توانید با روش جست‌وجوی اینترنتی و یا پرسش از افرادی که در این زمینه تجربه دارند، بهترین مرکز درمانی را انتخاب کنید.
برای این کار توجه داشته باشید تنها کلینیک‌ها و مراکز و درمانگرانی را انتخاب کنید که نام و نشانی معتبری دارند و بررسی سوابق و پیشینه آن‌ها امکان‌پذیر است.
کلینیک روانشناسی و مشاوره افق سلامت با دارا بودن بهترین درمانگران در زمینه‌های گوناگون آماده ارائه خدمات به شماست.
برای آشنایی با درمانگران مرکز، رزومه کاری و تحصیلی آن‌ها را بررسی کرده و متناسب با نیاز خود دست به انتخاب بزنید.
افق سلامت خدمات خود را در زمینه‌های زیر ارائه می‌هد:
- مشاوره و روان درمانی فردی
- مشاوره خانواده
- مشاوره ازدواج
- مشاوره زوج ئرمانی
- مشاوره و روانشناسی کودک و نوجوان
- مشاوره گفتار درمانی
- گروه درمانی
- نوروفیدبک
- روانپزشکی
سخن آخر
سندروم ایمپاستر یکی از مهم‌ترین سندروم‌هایی است که می‌تواند افراد را به خودش گرفتار کند. این سندروم با احساس همیشگی نالایقی، عدم شایستگی و بی‌لیاقتی بروز می‌کند و می‌تواند افراد را نسبت به خودشان بدبین کند.
سندروم ایمپاستر درمان قطعی ندارد اما با استفاده از راهکارهای عملی، می‌توان علائم و نشانه‌های آن را کاهش داد و مدیریت آن را به دست گرفت.
برای دستیابی به سلامت روان نیاز به تلاش دارید و در این مسیر درمانگران ما همراه شما هستند.
لینک کوتاه:
