در این مقاله میخوانید:
- تعریف اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
- علائم اسکیزوتایپال چیست؟
- آیا شخصیت اسکیزوتایپال و اسکیزوفرنی یکسان هستند؟
- سبب شناسی اختلال اسکیزوتایپال
- راههای درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
- اسکیزوتایپالها به چه بیماریهای دیگری مبتلا میشوند؟
-
بهترین کلینیک درمان اختلال شخصیت
تابهحال با آدمهایی برخورد کردهاید که به چیزهای عجیب و غریب معتقد باشند یا در نظر شما به عنوان یک فرد خرافاتی معرفی شوند؟ درباره این افراد چطور فکر میکنید؟ به نظر شما مشکل آدمهای خرافاتی با اعتقادات عجیب چیست؟
همه ما در زندگی ممکن است اعتقادات نه چندان منطقی درباره اتفاقات و رخدادها داشته باشیم که البته در بسیاری از موارد خیلی محدود، اندک و حتی برگرفته از فرهنگها و خرده فرهنگها هستند.
اما افرادی وجود دارند که به خرافات عجیب و بیش از اندازه و بسیار متفاوت با خرده فرهنگهای جامعه معتقدند. شدت خرافات در این افراد رفتهرفته آنقدر زیاد میشود که به صورت یک اختلال جدی بروز میکند و بخش مهمی از زندگی، روابط و فعالیتهای عادی آنها را تحت تاثیر قرار میدهد.
در این مقاله از وبلاگ افق سلامت قصد داریم درباره اختلال شخصیت اسکیزوتایپال، علائم و نشانههای مهم این بیماری صحبت کنیم. اگر دوست دارید این اختلال روانشناختی را بیشتر بشناسید و با روشهای درمانی آن شوید، ما را در ادامه این مطلب همراهی کنید.
تعریف اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
شاید تابهحال نام این اختلال روانشناختی به گوشتان خورده باشد. اختلال شخصیت اسکیزوتایپال مانند بسیاری از اختلالات دیگر، تعریف مشخص خودش را دارد. تغریف اختلال شخصیت اسکیزوتایپال با خرافات و افکار خرافی پیوند خورده و افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، عقاید و اعتقادات بسیار عجیب و باورنکردنی درباره اتفاقات پیرامون خود دارند. مثالهای زیادی از افکار و اعتقادات افرادی با اختلال شخصیت اسکیزوتایپال وجود دارد که شاید باور کردن آن برایتان دشوار باشد. برای مثال اسکیزوتایپال ها یا همان افراد مبتلا به این اختلال ممکن از علت فوت یک فرد را، نگاه کردن خودشان به عکس او بدانند. یا مثلا تصادف یک اتوبوس را در خیابان به این علت بدانند که خودشان قصد سوار شدن به آن را داشتهاند.
به زبان ساده، فردی با اختلال شخصیت اسکیزوتایپال علت وقایع و رویدادها را درون خودش جستوجو میکند.
بنابراین میتوان شخصیت اسکیزوتایپال را به این صورت تعریف کرد:« اختلال شخصیت اسکیزوتایپال نوعی اختلال شخصیت روانشناختی است که با بدگمانی، خرافات، عقاید و افکار عجیب و غیرواقعی، ترس اجتماعی، علاقه به انزوای اجتماعی و دوری از جمع خودش را بروز میدهد. در بیماری اسکیزوتایپال فرد معتقد است که ویژگیهای خارقالعادهای دارد و دارای قدرت ماورائی است.»
علائم اسکیزوتایپال چیست؟
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال نیز مانند دیگر اختلالات با علائم و نشانههایی همراه است که با مشاهده آن میتوانید تا حدودی وجود این اختلال را تشخیص دهید. البته باید این نکته را در نظر بگیرید که تشخیص یک اختلال فقط با دانش و تخصص درمانگر حرفهای اتفاق میافتد و هر فردی قادر به تشخیص آن نیست. با این حال نشانههای کلی و عمومی وجود دارد که میتواند مانند زنگ هشدار برای وجود این بیماری عمل کند.
از مهمترین علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
باورهای عجیب و خرافی
مهمترین و اولین نشانهای که در بیماران اسکیزوتایپال وجود دارد، باورهای عجیب و خرافی در آنهاست. در واقع این بیماران به مواردی اعتقاد دارند که اگر یک فرد عادی آنها را بشنود، با هیچ منطقی قادر به پذیرفتن آن نیست.
برای مثال ممکن است این افراد در برخورد با وقوع بلایای طبیعی مثل سیل یا زلزله اینطور بگویند که چون من قصد سفر به آنجا را داشتم این اتفاق رخ داده است! یا برخی از آنها فکر میکنند که شخص خاصی هستند و توانایی ویژهای دارند.
اعتقاد به قدرت ماورائی
برخی از بیماران اسکیزوتایپال اعتقاد دارند که دارای قدرتهای ماورائی هستند و میتوانند کارهای خارقالعاده و شگفتی را انجام دهند. یکی از نمونههای رایج و بسیار مشهور در این مورد، اعتقاد افراد به پیامبری یا ادعای امامت است. آنها بیان میکنند که از سمت خدا برگزیده شدهاند و وظیفه هدایت دیگران را بر عهده دارند.
تجربههای عجیب و باورنکردنی
اگر پای صحبت افرادی با اختلال شخصیت اسکیزوتایپال بنشینید، میبینید که از تجربیات بسیار عجیب و باورنکردنی صحبت میکنند که بسیار غیرواقعی است. این ویژگی از توهم این افراد ناشی میشود و به همین دلیل آنها داستانهای خاصی را درباره خودشان بیان میکنند.
افکار پارانوئید و بدگمانی
افکار اسکیزوتایپال گاهی خودشان را به شکل افکار پارانوئید بروز میدهند. در واقع کسانی که به اختلال شخصیت اسکیزوتایپال مبتلا هستند نسبت به دیگران بدگمان، بدبین و شکاک هستند و درباره صداقت دیگران همیشه شک دارند.
انزوای اجتماعی
این افراد با تعداد بسیار اندکی از افراد دیگر در ارتباط هستند و همیشه تنهایی و انزوا را به حضور در جمع ترجیح میدهند. اسکیزوتایپال ها دوست یا روابط دوستانه زیادی ندارند و فقط عده بسیار اندکی (اغلب اعضای خانواده) با آنها در ارتباطاند.
پوشش عجیب و غریب
از دیگر علائم اختلال شخصیت اسکیزوتایپال میتوان به پوشش عجیب و غیرمتعارف این طیف افراد اشاره کرد. پوشش مبتلایان به اسکیزوتایپال اغلب به شکلهای غیرمعمولی و مغایر با فرهتک جامعه است.
دلهره زیاد در جمع
افرادی که با اختلال شخصیت اسکیزوتایپال روبهرو هستند دلهره بسیاری در جمع دارند و به دلیل همین دلهره فزاینده از جمعها فرار میکنند.
علائم اختلال اسکیزوتایپال که بیان کردیم، به صورت طولانی مدت و پایدار در افراد وجود دارد و در سنین بزرگسالی قابل تشخیص هستند.
آیا شخصیت اسکیزوتایپال و اسکیزوفرنی یکسان هستند؟
برخی در برخورد با این دو بیماری تصور میکنند که اختلال شخصیت اسکیزوتایپال و اسکیزوفرنی دقیقا یکسان هستند. در صورتی حقیقت چیز دیگری میگوید و اسکیزوتایپال و اسکیزوفرنی با یکدیگر متفاوتند.
اسکیزوفرنی نوعی اختلال روانی طولانی مدت و حاد است که میان فکر، احساسات و رفتار فرد بیمار شکافهایی را به وجود میآورد و رفتهرفته فرد را از واقعیت جدا کرده و به سمت هزیان یا توهم میبرد. بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی احساس میکنند ذهنشان تکهتکه شده و به سمت هذیانگویی میروند.
اما در اسکیزوتایپال فرد حفظ روابط فردی، تفکر و فرایندهای رفتاری دچار میشود.
اصلیترین تفاوت میان این دو اختلال روانشناختی، این است که شدت بیماری و طول مدت روانپزشکی آن بسیار زیاد است اما در اسکیزوتایپال تنها قسمتهای گذرایی از روانپریشی با درجه کمتر وجود دارد.
سبب شناسی اختلال اسکیزوتایپال
بسیاری از افراد درباره علل اختلال شخصیت اسکیزوتایپال سوال میکنند و به دنبال ریشه و علما بروز این اختلال هستند. پیش از آنکه درباره علت اختلال اسکیزوتایپال حرف بزنیم، بهتر است به این نکته اشاره کنیم که تشخیض یک اختلال و سببشناسی آن تنها توسط یک درمانگر کارآزموده و با تجربه و در جلسات درمان و مشاوره قابل انجام است. بنابراین هر کسی قادر به تشخیص اختلال یا بیماری در دیگران نیست.
اختلال اسکیزوتایپال از آن دسته اختلالات روانشناسی است که که هنوز هیچ علت قطعی و مشخصی برای آن کشف نشده است. اما بیشترین احتمال را برای علت ایجاد اسکیزوتایپال، ژنتیک افراد میدانند. تحقیقات نشان میدهد افرادی که بستگان خونی و بیلوژیکی آنها به این اختلال شخصیت مبتلا بودهاند، بیش از دیگران احتمال ابتلا به این بیماری روانشناختی را دارند.
راههای درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال
درمان اختلال شخصیت اسکیزوتایپال از راههای گوناگونی صورت میگیرد که فقط توسط روان درمانگر و روانپزشک متخصص قابل انجام است. برای درمان اختلالات شخصیتی و مشکلات روانشناختی بهتر است در ابتدا به دنبال یک مرکز معتبر، با نام و نشانی مشخص بگیردید و پیش از هر اقدامی، پیشینه آن را به دقت بررسی کنید.
راه درمان اختلال اسکیزوتایپال را میتوان به صورت زیر بیان کرد:
روان درمانی
درمان اسکیزوتایپال به کمک دو روش روان درمانی و دارو درمانی در کنا هم اتفاق میافتد. روان درمانی شیوهای است که درمانگر از طریق جلسات مختلف مشاوره و گفتوگو با بیمار صحبت میکند. این جلسات کمک میکنند که درمانگر دید وسیعتری را از مسیر درمان و بهبودی بیمار پیدا کند و هر آنچه با نیاز مراجع همخوانی دارد به او ارائه دهد.
دارو درمانی
اختلالات روانی حاد علاوهبر روان درمانی و صحبت با یک مشاور و روانشناس متخصص، نیازمند دارو درمانی هم هست. در واقع بسیاری از علائم خطرناک و شدید بیماری، به کمک برخی داروهای روانپزشکی قابل بهبود هستند و به تدریج کاهش مییابد. در رابطه با دارو درمانی باید به این نکته توجه کنید که هر نوع دارویی، بهویژه داروهای مصرفی در روانپزشکی، نیاز به تشخیص، تایید و تجویز روانپزشک متخصص دارد.
بنابراین به هیچ عنوان داروهای روانشناختی را به صورت خودسرانه مصرف یا قطع نکنید. چراکه میتواند عواقب جبرانناپذیر جسمی و روحی را به دنبال داشته باشد.
مهمترین نکته در مصرف داروها این است که کامل سر وقت و به شکل منظم، در اندازه و دوز مشخصی که روانپزشک آن را بیان کرده بخورید.
اسکیزوتایپالها به چه بیماریهای دیگری مبتلا میشوند؟
عموما مراجعانی که در آنها اختلال شخصیت اسکیزوتایپال تشخیص میشوند، برای درمان دیگر مشکلات خود به درمانگر مراجعه کردهاند و پس از گفتگو با درمانگر به عنوان بیمار اسکیزوتایچ شناخته میشوند.
عموما کسانی که به اختلال اسکیزوتایپال مبتلا میشوند، مستعد ابتلا به مشکلات زیر هم هستند:
- افسردگی شدید
- اقدام به خودکشی
- اختلالات اضطرابی
- سایر اختلالهای شخصیت
- مصرف الکل یا اعتیاد به مخدرها
بهترین کلینیک درمان اختلال شخصیت
همانطور که اشاره کردیم، درمان اختلالات و مشکلات روانشناختی میبایست به کمک یک روانپزشک و درمانگر متخصص و قابل اعتماد انجام شود. برای یافتن بهترین کلینیک برای درمان اختلالات شخصیت میتوانید از روش جستوجوی اینترنتی کمک بگیرید. به این صورت لیستی از بهترین کلینیکها در اختیار شما قرار میگیرد. البته باید پیش از هر اقدام و انتخابی به خوبی رزومه درمانگران و سوابق کیلینیک و مراکز روان درمانی را بررسی کنید.
پرسش از افرادی که تجربه مراجعه به کلینیک و روان درمانی را هم داشتهاند کمک بسیار خوبی برای انتخاب درست شماست.
کلینیک مشاوره و روانشناسی افق سلامت با دارا بودن بهترین کادر از درمانگران، آماده ارائه خدمات به شماست. همین حالا با ورود به سایت رسمی افق سلامت این امکان را دارید که رزومه درمانگران را بررسی کرده و متناسب با مشکل خود دست به انتخاب بزنیم.
افق سلامت خدمات خود را در زمینههای گوناگون مشاوره و روان درمانی فردی، مشاوره خانواده، مشاوره پیش از ازدواج، زوج درمانی، گروه درمانی، روانپزشکی و ارو درمانی و ... به شما ارائه میدهد.
سخن آخر
اختلال شخصیت اسکیزوتایپال یکی از انواع اختلالات شخصیت است که نظم فکری و روحی افراد را به هم میزند و آنها در روابط و فعالیتهایشان دچار مشکل میکند. درمان این اختلال به کمک درمانگران متخصص امکانپذیر و میتوان از راههای گوناگون، علائم ناخوشایند و شدید بیماری را کاهش داد.
اگر به سلامت روان خود و یا عزیزانتان اهمیت میدهید، بهتر است همین امروز به سمت سلامتی روان قدم بردارید. درمانگران ما در مرکز روانشناسی افق سلامت از ابتدا تا انتهای این مسیر و دستیابی به سلامت روح و روان همراه با شما هستند.
لینک کوتاه: