مشاوره و روان درمانی؛ تعریف، نظریه ها و کاربردهای آن
"مشاوره" و "روان درمانی" کلماتی هستند که به طور متناوب توسط مراجعان به مراکز مشاوره و کلینیک های درمانی مورد استفاده قرار می گیرند. با اینکه شباهت های زیادی بین این دو کلمه وجود دارد و اساس پایه و خدمات آن ها یکسان است، اما بین "مشاوره" و "روان درمانی" تقاوت های اساسی وجود دارد. برای مثال در برخی شرایط خاص، مشاوره به عنوان بخشی از روند درمانی پیشنهاد می گردد. در نهایت مشاوره و روان درمانی صحیح هر دو کمک می کنند تا وضعیت مراجع بهبود یابد.
منظور از "روان درمانی" در مشاوره و روان درمانی چیست؟
روان درمانگر اغلب برای حل اختلالات شخصیتی، اختلالاقت خلقی، اختلالات اضطرابی و ...به فرد کمک میکند. مراجع ممکن است همزمان با دوره کار با روان درمانگر، از روش دارو درمانی نیز استفاده نماید. روان درمانی بیشتر بر روی فرآیندهای فکری مراجع و نحوه زندگی کردن او تمرکز دارد. به طور کلی می توان گفت در مشاوره و روان درمانی، روان درمانگر :
- روی مشکلات مزمن و تکرار شونده تمرکز می کند
- بر روی الگوهای رفتاری شخص و مشکلات بزرگ تر او کار می کند
- درمان طولانی مدت یا متناوبی را (حتی برای سالها) برای مراجع در نظر می گیرید.
- روی احساس و تجربه فرد تمرکز دارد
- ممکن است از تست هایی مانند (شخصیت، هوش)، گفتار درمانی و یا روش های روان درمانی مانند رفتار درمانی شناختی استفاده کند.
- تمرکز عمیقی بر روی احساسات و افکار درونی شخص دارد که کار او در نهایت منجر به رشد شخصی فرد می شود.
- استفاده از او به عنوان یک فرآیند اولیه در نظر گرفته می شود.
منظور از "مشاور" در مشاوره و روان درمانی چیست؟
به طور کلی می توان گفت مشاور کسی است که به شما برای انجام کاری مشورت می دهد. این مشورت می تواند در حوزه برنامه ریزی مالی یا حتی روش های حل مشکلات و اختلافات خانودگی باشد. گاها به روند درمانی یک روان درمانگر با مراجع نیز مشاوره گفته می شود. به طور کلی می توان گفت در مشاوره و روان درمانی، مشاور :
- بر روی مشکلات و موقعیت های کنونی فرد متمرکز می شود
- بر روی مشکلات یا رفتارهای خاص تمرکز دارد
- درمان کوتاه مدت (یک هفته تا حداکثر 6 ماه)
- روی رفتار تمرکز دارد
- به شخص کمک می کند و او را راهنمایی می کند تا خود او بتواند مشکلات خود را پیدا کند و برای آن راه حل ارائه کند.
- استفاده از او به عنوان یک فرآیند ثانویه در نظر گرفته می شود.
مشاوره و روان درمانی چه شباهت هایی با هم دارند؟
اغلب بین مشاوره و روان درمانی شباهت های زیادی وجود دارد. حتی با وجود اینکه تفاوت های آشکاری با یکدیگر دارند، جلسات مشاوره اغلب به روان درمانی نیاز دارند و در مراحل روان درمانی نیز به مراجع توصیه می شود تا برای برخی از مسائل خود به مشاور مراجعه کند.
شباهت های مشاوره و روان درمانی به شرح زیر است:
- هر دو به دنبال ایجاد یک رابطه درمانی و موثر بین خود و بیمار هستند
- هر دو بر طیف گسترده ای از مخاطبان خود (کودک، بزرگسال) اثر بخشی خوبی دارند
- هر دو به دنبال درک احساسات و رفتارهای طرف مقابل هستند تا بتوانند راه حل های موثری ارائه دهند.
مشاوره و روان درمانی چه تفاوتی با هم دارند؟
تقاوت اصلی مشاوره و روان درمانی در زمان لازم برای رسیدن به اهداف متفاوت است مشاوره معمولا به دنبال یک درمان مختصر است که بر روی برخی الگوهای رفتاری متمرکز است. روان درمانی به طور طولانی مدت با مراجع تعامل دارد و از بینش او برای حل مشکلات عاطفی کمک می گیرد.
یک درمانگر ممکن است خدمات مشاوره و روان درمانی را همزمان ارائه دهد، به طور کلی روان درمانی نسبت به مشاوره نیاز به مهارت و تخصص دانشگاهی و هم چنین تجربه بیشتری دارد.
چه طور می توانم مرکز مشاوره و روان درمانی مناسب پیدا کنم؟
اکنون تا حدودی بیشتر با مشاوره و روان درمانی آشنا شدیم به این نکته می پردازیم که چه طور می توانیم مرکز مشاوره و روان درمانی مناسب پیدا کنیم. پاسخ این سوال بعد از مراجعه به متخصص و معمولا بعد از یک جلسه مشخص می شود. مشاوره و روان درمانی تلفنی نیز گاها می تواند کمک کند تا بتوانید گام های بعدی را بهتر بردارید. بعد از تشخیص نیاز شما ، درمانگر با استفاده از نظریه های مشاوره و روان درمانی مختلف به بررسی مشکل شما خواهد پرداخت.
نوع مشکل شما نیز می تواند کمک کند تا بتوانید بین مشاوره و روان درمانی انتخاب بهتری داشته باشید. برای مثال اگر شما از مشکل افسردگی رنج می برید، احتمالا روش روان درمانی گزینه مناسب تری برای شما خواهد بود. هم چنین در مورد برخی از مسائل مانند مشکلات خانوادگی می توان از ترکیبی از این دو استفاده کرد. در ادامه به مساله مشاوره و روان درمانی خانوادگی بیشتر خواهیم پرداخت.
برای دریافت درباره مشاوره و روان درمانی تلفنی و نحوه آغاز درمان می توانید با همکاران ما در مرکز افق سلامت تماس بگیرید.
نظریه های مشاوره و روان درمانی
بعد از تشخصی اولیه مشکل شما، درمانگر سعی می کند تا با استفاده از نظریه های مشاوره و روان درمانی مختلف به بررسی مشکل شما بپردازد. پردختن به این موضوع امری تخصصی است و ممکن است از حوصله بحث خارج باشد. اما به طور کلی می توان گفت نظریه های مشاوره و روان درمانی به دسته بندی های زیر تقسیم می شوند:
1- نظریه های روانکاوی و روان پریشی
یکی از مهم ترین نظریه های مشاوره و روان درمانی، نظریه روانکاوی است که توسط زیگموند فروید معرفی شده است. او معتقد بود که رفتارها ریشه در ناخودآگاه انسان دارند و می توان از طریق آن به حل مشکلات مراجعه کننده گان پرداخت. تکنیک های ارتباط آزاد، تجزیه و تحلیل رویاها و انتقال، توسط روانکاوان زیادی مورد استفاده قرار می گیرد.
2- رفتار درمانی
رفتار درمانی یا نظریه رفتاری، یکی دیگر از انواع نظریه های مشاوره و روان درمانی است که در آن این عقیده وجود دارد که رفتار آموختی است. درمانگر با استفاده از سیستم پاداش و تنبیه سعی در تغییر رفتارهای ناخواسته فرد دارد.
3- درمان شناختی
تئوری شناختی، بر این اساس استوار است که چگونه تفکر افراد می تواند احساسات و رفتار آن ها را تغییر دهد. برخلاف نظریه روانکاوی، این تکنیک بیشتر بر روی حل مساله فعلی بیمار با استفاده از تفکر حال حاضر او تمرکز دارد. گاها این نظریه به همراه نظریه رفتار درمانی به صورت روش ترکیبی درمان شناختی رفتاری برای درمان برخی از اختلالات مانند، اختلالات اضطرابی و ... مورد استفاده قرار می گیرند.
4- درمان انسانگرایی
نظریه درمان انسانگرایی نیز از جمله نظریه های مشاوره و روان درمانی است که تاکید بیشتری بر زمان حال مراجعان دارد و به آن ها کمک می کند تا به بالاترین ظرفیت خود برسند. در این روش درمانگر با تمرکز روی اراده شخص کمک می کنند تا شخص متوجه شود که خودش می تواند بر روی زندگی خود کنترل و تاثیر لازم را داشته باشد و به آنها کمک می کنند تا معنای زندگی خود را پیدا کنند.
5- درمان های یکپارچه نگر
این نظریه شامل ترکیب نمودن نظریه های مشاوره و روان درمانی مختلف در تمرین است. علاوه بر روشهای سنتی گفتگو درمانی، این روش ممکن است از روش های درمان غیرمستقیم مانند هیپنوتیزم نیز استفاده کند.
مشاوره و روان درمانی خانوادگی
همانطور که پیش تر به آن اشاره کردیم یکی از مهم ترین کاربردهای مشاوره و روان درمانی، کمک به درمان اختلالات شخصیتی و هم چنین مشاوره و روان درمانی خانوادگی است. خانواده از جمله مهم ترین نهادهایی است که تاثیر مهمی در تمامی جنبه های زندگی ما دارد، از اولین لحظه که متولد می شویم تا لحظه ای که دنیا را ترک می کنیم، تحت تاثیر خانواده خود هستیم.
ما نحوه عشق ورزیدن و چگونگی تعامل با دیگران را از طریق خانواده یاد می گیریم. اگر در خانواده ای سالم با روابط سالم به دنیا بیاییم احتمالا یاد خواهیم گرفت چگونه روابط خود را نیز حفظ کنیم. اگر در خانواده ای ناکارآمد به دنیا آمده باشیم می توانیم تلاش کنیم تا با استفاده از مشاوره و روان درمانی خانوادگی به راهکارهای مناسبی برسیم.
مشاوره و روان درمانی خانوادگی چیست؟
مشاوره و روان درمانی خانوادگی نوعی روش درمانی است که که برای رسیدگی به موضوعات خانوادگی طراحی شده است. مشاوره و روان درمانی خانوادگی می تواند در بحران ها و شرایط دشوار خانواده و یا حل مشکلات بهداشت روانی و رفتاری اعضای خانواده به کار رود. زیرا نحوه عملکرد خانواده می تواند بر نحوه شکل گیری مشکلات اعضای آن تاثیر بگذارد.
مشاوره و روان درمانی خانوادگی می تواند از تکنیک های شناخت درمانی، رفتار درمانی و یا سایر روش های درمان فردی استفاده کند. البته لازم به ذکر است منظور از خانواده الزاما خویشاوندان خونی یک شخص نیستند. منظور از خانواده هرکسی است که نقش یک حامی طولانی مدت در زندگی شخص دارد و ممکن است الزاما رابطه خونی با او نداشته باشد.
مشاوره و روان درمانی خانوادگی درچه مواردی مفید است؟
مشاوره و روان درمانی خانوادگی می تواند به شما در بهبود روابط آشفته با شریک زندگی، اعضای خانواده یا فرزندتان کمک کند. مشکلات خلقی کودکان از عمده ترین دلایل مراجعه افراد برای مشاوره و روان درمانی خانوادگی است. زیرا اکثر مشکلات کودکان باید در محیط خانواده مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار بگیرد. برای مثال در درمان کودکانی که دارای اختلال بیش فعالی هستند نیاز است تا والدین و اعضای خانواده نحوه درست رفتار با کودک را بیاموزند.
مشاوره و روان درمانی خانوادگی می تواند به همراه سایر روش های درمانی برای درمان اختلال های فردی به کار می رود. مخصوصا اگر این اختلال یک بیماری روانی حاد و یا نوعی اعتیاد باشد که خانواده را تحت تاثیر خود قرار می دهد. برای مثال در درمان اختلال اسکیزوفرنی، اعضای خانواده باید فرد را تحت حمایت خود قرار دهند تا بتوانند علائم او را بهتر مدیریت کنند.
مشاوره و روان درمانی خانوادگی به طور کلی می تواند در هر موقعیت خانوادگی که موجب استرس، اندوه، عصبانیت و یا درگیری می شود مفید باشد. این روش درمانی به شما و اعضای خانواده تان کمک می کند تا بتوانید یکدیگر را بهتر درک کنید و با تقویت و یادگیری مهارت های ارتباطی، ارتباطات گرم تری بسازید.
مشاوره و روان درمانی تلفنی
اگر احساس می کنید در زندگی طبیعی شما خللی به وجود آمده است و یا اطرافیان و خانواده شما دچار مشکلات خلقی و یا رفتاری هستند، می توانید برای تشخیص به کلینیک های مشاوره و روان درمانی مراجعه کنید. در صورتی که انجام این کار بنا بر شرایطی برای شما مقدور نیست مشاوره و روان درمانی تلفنی می تواند یک گزینه عالی به حساب بیاید.
برای مثال ممکن است شما از برخورد مستقیم با درمانگر هراس داشته باشید و یا بیان احساسات و عواطف به صورت چهره به چهره برای شما سخت باشد. هم چنین ممکن است اصولا نوع مشکل شما طوری باشد که بیرون آمدن از منزل برای شما دشوار باشد. برای مثال اختلال افسردگی از جمله اختلال هایی است که ممکن است فرد تمایلی برای مراجعه حضوری نداشته باشد. آمارهای کشور ایالات متحده نشان می دهد مشاوره و روان درمانی تلفنی در بیماران دارای اختلال افسردگی تا 90% با موفقیت ادامه می یابد.
برای آنکه بتوانید مشاوره و روان درمانی تلفنی مناسبی داشته باشید بهتر است قبل از تماس اقدامات زیر را انجام دهید:
- لیستی از مشکلات و ناراحتی هایی که تجربه کرده اید داشته باشید.
- سعی کنید مکان آرام و خلوتی برای این کار در نظر بگیرید.
- از مراکز مشاوره و روان درمانی مطمئن کمک بگیرید.
مرکز مشاوره و روان درمانی افق سلامت با دارا بودن متخصصان با تجربه در زمینه اختلالات شخصی، اختلالات خلقی کودکان و ... آماده ارائه هرگونه خدمات مشاوره و روان درمانی تلفنی به شما عزیزان می باشد. برای دریافت هرگونه اطلاعات بیشتر کافی است با ما تماس بگیرید.
لینک کوتاه:
